Panme là một loại thước đo có tính chính xác rất cao nhưng lại không khó để sử dụng nó. Nếu bạn đang muốn tìm hiểu về loại dụng cụ này hay bạn là học sinh, sinh viên ngành cơ khí chưa có điều kiện để thực hành trực tiếp, thì bài viết dưới đây VNJ Precision sẽ giúp bạn tìm hiểu Panme dùng để làm gì? Cách sử dụng thước đo panme.
Panme là gì?
Khái niệm panme là gì?
Panme hay Micrometer Panme là một loại thước đo được sử dụng phổ biến trong cơ khí. Trong đó micrometer (kí hiệu: µm) là một đơn vị đo với 1 µm = 10-6 m.
Đúng với cái tên của nó, Micrometer Panme được dùng để đo những khoảng cách rất nhỏ bởi có độ chính xác đến lên đến 0.0005mm, con số này gần như là chính xác tuyệt đối. Nhờ vậy mà thước panme được ứng dụng trong những ngành đòi hỏi phải có độ chính xác cao như gia công cơ khí chính xác, tuy gia công trên máy CNC nhưng vẫn cần phải đo lại.
Không chỉ vậy, Panme là loại thước chuyên dụng nhưng để sử dụng được nó thì không hề khó, người dùng chỉ cần nắm bắt được một vài thông tin về cách đo, cách đọc trị số là đã có thể dễ dàng nắm bắt nó trong tay.
Cấu tạo của panme
Ứng với mỗi mục đích đo khác nhau thì lại có những loại panme khác nhau như panme đo ngoài, panme đo trong và panme đo độ sâu của khe. Nhưng nhìn chung các loại panme đều phải có những bộ phận cơ bản như sau:
- Mỏ đo (anvil).
- Đầu đo di động (spindle).
- Vít hãm/ chốt khóa (lock).
- Thước chính (sleeve).
- Thước phụ (thimble).
- Núm vặn/ tay xoay (ratchet knob).
- Tay cầm (frame).
- …
Phân loại Panme
Trên thị trường hiện nay, panme có khá nhiều dạng khác nhau, được chia theo mục đích sử dụng, bước ren hay sự tiện lợi:
Đối với phân loại theo mục đích sử dụng:
Panme đo kích thước ngoài: thường được sử dụng để đo các vật có dạng hình cầu, hình trụ hoặc dạng khối.
Panme đo đường kính trong: được sử dụng để đo đường kính trong của các chi tiết lỗ.
Panme đo độ sâu: dùng để đo chiều sâu của các chi tiết như đường rãnh hay lỗ,…
Đối với phân loại theo bước ren:
Panme có bước ren 1mm: panme có phần thước phụ được chia làm 100 phần, tuy có độ chính xác cao nhưng do phần thân to, nặng và thô nên không được ứng dụng nhiều.
Panme có bước ren 0,05mm: loại này phần thân phụ được chia thành 50 phần, có tính ứng dụng cao hơn nên được sử dụng nhiều hơn.
Đối với phân loại theo tính tiện lợi:
Panme cơ: là loại panme cơ bản chưa có sự cải tiến thông minh, khi đo phải nhìn kết quá ở các vạch và các số trên thân thước, đòi hỏi người thợ phải có kiến thức về loại dụng cụ này.
Panme điện tử: là loại panme có trang bị màn hình LCD hiển thị kết quả đo, loại này thường được sử dụng bởi sự thuận tiện và nhanh chóng của chúng.
Panme dùng để làm gì?
Với những ưu điểm vượt trội trên, vậy panme dùng để làm gì?
Với thiết kế chắc chắn, cứng cáp lại có tính thẩm mỹ cao, tuổi thọ thọ lâu dài, độ chính xác cao, Panme được ứng dụng rộng rãi từ ngành cơ khí chế tạo máy, xây dựng đến nghiên cứu khoa học, vật lý,… đo đạc sản phẩm CNC, sản phẩm khuôn đúc,…
Panme được dùng để đo piton, kích thước phanh dĩa, trục khuỷu, kích thước xi-lanh, độ sâu lỗ khoan,…:
- Có thể đo đối tượng có kích thước rất nhỏ nhưng có độ chính xác cao, sai số ít, panme còn dùng để xác định dung sai của chi tiết.
- Panme dạng lưỡi có 2 mặt đều là chốt trụ. Vì vậy nó rất thuận tiện để đo lường đường kính rãnh tròn.
- Panme đo trong sử dụng để đo đường kính trong của lỗ khoan hay ống. Và còn đo khoảng cách của các khe hở và đo rãnh.
- Panme cơ khí sử dụng để đo khe bánh răng và đo kích thước độ dày thành ống.
- Panme được dùng để đo điểm, đo đường kính trong vít, đo bước ren của những bánh răng và trục vít.
- Ngoài ra dụng cụ này còn sử dụng đo dạng chữ V khi xác định đường kính xilanh có rãnh lẻ.
Cách sử dụng thước đo panme
Sau khi đã cùng VNJ Precision tìm hiểu sơ lược về panme chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu về cách sử dụng panme để có thể hiểu rõ hết về công cụ đo này nhé.
Cách đo panme chuẩn
Kiểm tra dụng cụ
- Kiểm tra đầu thước có bị mài mòn hay sứt mẻ gì không, vệ sinh bề mặt sạch sẽ.
- Kiểm tra núm vặn hay các bộ phận có sử dụng trơn tru không
- Kiểm tra điểm 0 của thước:
- Đối với với thước từ 0-25mm ta chỉ cần chạm trực tiếp hai mặt đo với nhau để kiểm tra.
- Đối với thước từ 25-50mm ta sử dụng block gauge tương ứng để kiểm tra.
Trường hợp điểm 0 bị lệch:
Bước 1:: Cố định spin doll bằng chốt khóa.
Bước 2: Dùng dụng cụ xoay để xoay giá trị bị lệch.
Bước 3: Kiểm tra lại xem điểm 0 đã ăn khớp hay chưa.
Bước 4: Nếu điểm 0 vẫn bị lệch tiến hành làm lại từ đầu.
Sau khi kiểm tra kỹ càng, đảm bảo không có có gì ảnh hưởng đến kết quả đo chúng ta sẽ tiến hành đo.
Tiến hành đo
Bước 1: Nới lỏng vít kẹp sao cho kích thước giữa hai mỏ đo lớn hơn kích thước của chi tiết cần đo.
Bước 2: Áp mỏ đo cố định vào mặt chi tiết cần đo, sau đó vặn nút đo di động sao cho mỏ đo còn lại áp khít vào mặt kia của chi tiết cần đo ( Phải đảm bảo được hai mỏ đo vuông góc với mặt tiếp xúc của chi tiết đo, tránh dùng lực quá mạnh).
Bước 3: Giữ cho đường tâm của 2 mỏ đo trùng với kích thước vật cần đo. Trường hợp muốn lấy Panme ra khỏi vị trí đo thì trước tiên phải vặn đai ốc hãm(cần hãm) để cố định đầu đo động trước khi lấy Panme ra khỏi vật đo.
Bước 4: Khi đo dựa vào mép thước động ta đọc được số “mm” và nửa “mm” của kích thước ở trên thước chính.
Bước 5: Dựa vào vạch chuẩn trên thước chính ta đọc được phần trăm “mm” trên thước phụ (giá trị mỗi vạch là 0.01 mm).
Cách đọc trị số trên
Bước 1: Đọc phần nguyên đo được ở trên trục chính bằng cách nhìn từ vạch 0 trên trục cố định đến mép của ống quay.
Bước 2: Xem ống quay đã vượt qua mức 0.5 trên trục cố định chưa, nếu rồi thì ta công thêm 0.05mm vào kết quả đo.
Bước 3: Đọc giá trị trên du xích trùng với đường chuẩn rồi ta nhân với 0.01 thì được giá trị phần trăm.
Bước 4: Cộng tất cả các giá trị đã đo được với nhau: S= B1+(B2)+B3
Ví dụ:
Bước 1: Ta có thể nhìn thấy giá trị nguyên từ vạch số 0 đến mép ống quay là 7
Bước 2: Mép quay đã vượt qua mức 0.5 trên trục cố định
Bước 3: giá trị trên du xích là 47
Bước 4: S= B1 + (B2) + B3 = 7+0.5+47×0.01= 7,97 mm
Cách bảo quản panme
- Không sử dụng panme để đo các mặt thô, bẩn.
- Không dùng thước để đo các vật đang quay.
- Khi đo không ép mạnh 2 mỏ đo vào vật cần đo.
- Hạn chế lấy panme ra khỏi chi tiết đo rồi mới đọc trị số mà nên đọc ngay khi panme còn đang kẹp giữ chi tiết, tránh gây sai số do sự di chuyển.
- Luôn giữ sạch sẽ panme, tránh bám bụi, nước bẩn, lau chùi sạch sẽ panme sau khi sử dụng, cất giữ trong hộp bảo quản của panme.
- Sử dụng dầu tra panme để bảo đảm thước panme chạy trơn tru và đảm bảo độ bền cao.
So sánh panme và thước cặp
Thước cặp là một loại thước được dùng để đo chiều dài chiều rộng và chiều sâu của chi tiết, có tính ứng ứng dụng cao, dễ sử dụng.
| Panme | Thước cặp | |
| Độ chính xác | lên đến 0.0005mm | lên đến 0,02 mm |
| Dễ sử dụng | Đòi hỏi phải có sự tỉ mỉ | Dễ sử dụng hơn |
| Chức năng | Mỗi loại panme lại có một ứng dụng riêng không được linh hoạt | Đa chức năng |
| Dải đo | 0-1 inch | 0-4 inch, 0-6 inch, 0-12 inch |
| Tính bền bỉ | Mũi đo lớn khó bị mài mòn tuổi thọ lâu. | Mũi đo mảnh dễ bị mài mòn dẫn tới tuổi thọ không lâu. |
VNJ Precision sử dụng panme để làm gì
Tại VNJ Precision, chúng tôi là công ty gia công cơ khí chính xác nên panme là một loại dụng cụ không thể thiếu, Panme được sử dụng hàng ngày để đo và kiểm tra sản phẩm và phôi sau quá trình gia công cơ khí:
- Đo đạc phôi
- Đo kiểm tra sản phẩm sau gia công.
Như vậy, trên đây là những thông tin về panme, panme dùng để làm gì? Chúng tôi tin chắc rằng bạn đã hiểu rõ hơn về loại dụng cụ đo này và nắm chắc được cách sử dụng chúng. Hy vong bài viết của chúng tôi có thể trả lời những thắc mắc của bạn.
